فهرست مطالب
دیدگاه رازی درباره «سنگ کلیه» در کتاب «الحاوی»
رازی کیست و چرا باید به او گوش کنیم؟
محمد بن زکریای رازی، از برجستهترین پزشکان جهان اسلام و نویسنده کتاب عظیم الحاوی فی الطب است. این اثر نه فقط خلاصهای از دیدگاههای یونانیان (بقراط، جالینوس و غیره) است، بلکه شامل تجربههای شخصی و مشاهدات میدانی رازی در درمان بیماریهاست.
یکی از موضوعاتی که رازی بهصورت خاص به آن پرداخته، سنگ کلیه است؛ بیماریای که از گذشته تا امروز انسان را آزار داده و در طب سنتی روشهایی مفصل برای مقابله با آن ارائه شده.
سنگ کلیه از نگاه طب سنتی چیست؟
در طب سنتی، تشکیل سنگ در کلیه نتیجهٔ غلظت بیش از حد مواد زائد، خشکی مزاج کلیه و ضعف تحلیل مواد در ادرار است. رازی نیز همین دیدگاه را با اصطلاحات علمی خودش شرح میدهد.
علت بروز سنگ کلیه چیست؟ از نظر رازی
در «الحاوی»، رازی این دلایل را برای بروز سنگ کلیه برمیشمرد:
- غلبه سودا یا صفرا در بدن
- مصرف زیاد غذاهای سفت، چرب، شور و پرادویه
- کمتحرکی و سبک زندگی نشسته
- سوءمزاج کلیهها، خصوصاً گرمی و خشکی بیش از حد
- احتباس ادرار یا نگه داشتن طولانی آن
- مصرف ناکافی آب یا استفاده از آبهای سنگین و ناخالص
علائم سنگ کلیه در کتاب الحاوی
رازی علائم متعددی را برای تشخیص سنگ کلیه ذکر میکند، از جمله:
- درد تیز و ناگهانی در پهلو و پشت
- انتشار درد به کشاله ران
- قطعشدن ادرار بهطور متناوب
- وجود خون در ادرار
- احساس سوزش، فشار یا تکرر ادرار
- تهوع و بیقراری هنگام دفع سنگ
رازی چه درمانهایی برای سنگ کلیه توصیه کرده است؟
۱. داروهای سنگشکن طبیعی
رازی در الحاوی لیستی از داروهای مفرد آورده که اثر تفریق و تحلیل دارند؛ یعنی باعث شکستهشدن یا نرم شدن سنگها میشوند:
- تربد
- حبالعروس (خارمریم)
- کرفس
- قرفه (دارچین)
- صمغ درخت سدر
- بذر کتان
- جفت البلوط (پوست درخت بلوط)
این داروها باید تحت نظر پزشک و با دوز مناسب مصرف شوند، چون برخی از آنها مدر قویاند و در موارد خاص منع مصرف دارند.
۲. اصلاح رژیم غذایی
رازی تأکید میکند که تغذیه نقش مهمی در ایجاد یا درمان سنگ کلیه دارد. او پیشنهاد میدهد:
- کاهش مصرف گوشت قرمز، نمک، لبنیات سنگین، ادویه تند
- افزایش مصرف آب جوشیده ولرم، آب لیمو، آب ترب سیاه
- استفاده از آب خیار، آب هندوانه، عرق خارشتر، عرق گزنه
۳. روشهای کمکی
در الحاوی، رازی از روشهایی برای تسهیل دفع سنگ یا جلوگیری از عود آن یاد کرده:
- حمام نیمگرم برای افزایش جریان خون کلیه
- ماساژ ناحیه پهلو با روغن زیتون یا روغن کدو
- تحریک ادرار با داروهای مدر طبیعی
- نوشیدن مداوم آب همراه با عسل و سرکه سیب
چه نوع سنگهایی از نظر رازی خطرناکترند؟
رازی در «الحاوی» سنگها را از نظر اندازه، نوع، رنگ، و سفتی تقسیمبندی میکند و معتقد است:
- سنگهای بزرگ و سخت معمولاً با درد زیاد و خونریزی همراهاند
- سنگهای کوچکتر و نرمتر راحتتر دفع میشوند
- سنگهایی که سطح ناهموار دارند، باعث خراش در مجاری ادرار میشوند
پاسخ به چند سؤال رایج
آیا درمانهای رازی امروزه هم کاربرد دارند؟
بله، بسیاری از روشهای رازی همچنان در طب سنتی ایران بهکار میروند. البته باید با علم امروز و دوز دقیق تجویز شوند.
رازی به عمل جراحی اشاره کرده؟
در برخی موارد بله. او جراحی را آخرین راه میداند و تنها برای سنگهایی که مانع کامل ادرار هستند توصیه میکند.
آیا با گیاهان معرفیشده رازی واقعاً میتوان سنگ را دفع کرد؟
در موارد سبک و متوسط، بله. اما برای سنگهای بزرگ و مقاوم، باید با پزشک طب سنتی حکیم اسکندری مشورت شود.
جمعبندی
رازی با دیدگاهی علمی و تجربی به مسأله سنگ کلیه نگریسته است. او علتها، علائم و درمانها را بهطور دقیق و کامل در «الحاوی» شرح میدهد. روشهای او، تلفیقی از شناخت مزاج، داروهای گیاهی، تغذیه و سبک زندگی است؛ راهکارهایی که امروز نیز میتوانند کمک بزرگی برای بیماران کلیوی باشند.
- منبع : وب سایت رسمی فروشگاه مزرعه سبز اسکندری
ورود به فروشگاه اینترنتی مزرعه سبز اسکندری
تعیین وقت حضوری با حکیم دکتر محمد حامد اسکندری ، درمان بیماری ها در طب سنتی 32324045-026
جهت مشاوره درمان بیماری ها در طب سنتی با شماره مستقیم حکیم اسکندری 09122070671 تماس حاصل فرمایید
و یا در پیام رسان های واتس آپ و ایتا سوالات خود را مطرح نمایید
برای مطالعه بیشتر مقالات طب سنتی بر روی لینک زیر کلیک کنید
مقالات طب سنتی
خرید اینترنتی گلاب های اصل ، خالص ، سنتی و صادراتی
خرید آنلاین گیاهان دارویی کوهی ( کم یاب و نایاب)
خرید آنلاین عرقیات گیاهی اصل
محصولات آرایشی و بهداشتی گیاهی (مزرعه سبز اسکندری)
فروشگاه اینترنتی مزرعه سبز اسکندری
خرید اینترنتی عطر و رایحه های گیاهی و طبیعی
خرید اینترنتی روغن های گیاهی و دانه ایی ، درمانی و ماساژ
خرید اینترنتی ظروف سنتی (ظروف سفالی ، ظروف مسی ، ظروف سنگی)











