دلایل اصلی کاهش توانایی جنسی در مردان از دیدگاه طب سنتی

مقدمه :

ضعف جنسی، به‌ویژه در مردان، به دلایل مختلفی از جمله سوء تغذیه، استرس، یا اختلالات مزاجی ایجاد می‌شود. طب سنتی ایران با بهره‌گیری از روش‌های طبیعی و تکیه بر اصلاح سبک زندگی، راهکارهایی برای پیشگیری و درمان این مشکل پیشنهاد می‌کند.

علل و اسباب ضعف نیروی جنسی مردان از نگاه طب سنتی ایران

کم بودن حجم مایع منی

در دیدگاه طب سنتی ایران کم بودن حجم مایع منی به عنوان یک عامل ضعف نیروی جنسی شناخته شده است که دلایل آن خود در دو دسته کلی قرار گرفته و هر کدام علائم و توصیه های غذایی مربوط به خود را دارند.

ضعف قوای بدنی: از علائم ضعف قوای بدنی می‌‌توان به ضعیفی و لاغری بدن، زردی رنگ چهره و از دست دادن مایعات بدن نام برد. غذاهایی که برای جبران ضعف بدن نام برده شده اند عبارتند از: گوشت بره و مرغ و کبک، قلیه کدو و شلغم و پیاز، شربت سیب، عصاره گوشت، قلیه با ادویه های گرم و زردک و نخود و پیاز و سیر، مربای زنجبیل، نارگیل، حلوای نشاسته و بادام و پسته، زرده تخم مرغ عسلی، نارگیل با شکر و شیر برنج. غذاهایی مانند نخودآب، گوشت بره، کبک و تیهو، حلیم از گوشت بره و مرغابی، حلوا از قند و نشاسته، حلیم از گوشت مرغ، حلوا از روغن بادام یا روغن کنجد نیز غذاهای رطوبت بخش و مقوی قوای بدنی هستند.

سوء مزاج آلات منی (دستگاه تناسلی): این سوء مزاج خود به ۴ دسته تقسیم می‌شود:

خشکی دستگاه تناسلی: علائم آن عبارتند از: غلظت منی، خروج منی با دشواری، کم خونی و کم بودن گوشت بدن. برای بهتر شدن این وضعیت باید چیزهایی که رطوبت را در بدن افزایش می دهند میل شود. مانند غذاهای رطوبت افزا مانند حریره هایی که ایجاد لینت می‌کنند، شوربای چرب، شیر، لبنیات، اسفید باج۱ ، ماهی تازه کباب کرده به آتش و با پیاز خام و گوشت پرندگان، کبوتر بچه، خرما با شیر و انواع حلیم.

سردی دستگاه تناسلی: علائم آن عبارتند از منی بسیار غلیظ و منجمد و سرد و خروج منی با دشواری. در چنین شرایطی، چیزهایی که حرارت را در بدن افزایش می‌دهند و باعث بهتر شدن وضعیت می‌شوند باید مصرف یا انجام شود. مانند: گرسنگی، حرکات و یا ورزش معتدل و غذاهای با طبع گرم که عبارتند از: مربای زردک (هویج ایرانی)، مربای ترنجبین، نخودآب، مربای زنجبیل، حلوای زردک، نخودآب با گوشت مرغ یا تیهو یا دراج۲ و دارچین و زعفران، قلیه با دارچین و خولنجان و کبابه، نخودآب با ادویه گرم وگنجشک و کبوتر بچه، نارگیل با شکر،گردو، حلوای نشاسته، فندق، بادام، پسته، چلغوزه، پسته کوهی، حلیم از گوشت بزغاله، قلیه گوشت بزغاله با پیاز و زردک و شلغم و جوجه پرندگان.

حرارت دستگاه تناسلی: علائم حرارت دستگاه تناسلی عبارتند از زرد بون رنگ منی، سرعت انزال، بزرگی بیضه ها و برآمدگی عروق آلت تناسلی. بهتر شدن وضعیت با مصرف غذاهایی که در بدن ایجاد سردی می‌کنند. غذاهایی مانند سکنجبین، شربت لیمو، دوغ گاو شیرین، غذا از زرشک و لیمو و انار دانه و غوره، آش زرشک با گوشت بزغاله و مرغ و جوجه، آش ماش مقشر و نخود، شیر، قلیه خیار با گوشت بزغاله و اسفناج، مزوره۳ (آش بدون گوشت) با زرشک، گوشت جوجه مرغ و بزغاله با انار، مربای به، مربای آمله و رب انار شیرین.

رطوبت دستگاه تناسلی: علائم رطوبت دستگاه تناسلی، رقت منی، سفیدی و غلظت ادرار می‌باشد. هر کاری مانند مصرف زیاد آب که باعث افزایش رطوبت بدن شود باعث بدتر شدن این شرایط خواهد شد و هر عملی که باعث خشک شدن و کاهش رطوبات بدن می‌شود به بهبود این شرایط کمک می‌کند. غذاهایی که مصرف آن ها در این مورد توصیه می‌شود عبارتند از قلیه های ادویه دار، کباب با ادویه گرم مانند دارچین و زیره و آویشن، گوشت مرغ، گنجشک و دراج، سرخ کردنی های ادویه دار با دارچین و زیره و آویشن، گوشت کبک، قلیه های خشک و ماهی خشک.

۲) ضعف مغز

علائم ضعف مغز شامل:

کدورت حواس

فکر مشوش

دشواری در حرکات

کندی در حرکات

کم بودن میل جنسی

کم بودن احساس حرکت منی

عدم لذت از نزدیکی

وجود تخیلات در زمان انزال و بعد از آن

سابقه آسیب مغزی ناشی از ضربه و یا بیداری مفرط

عدم توانایی نزدیکی در هوای سرد

اگر ضعف مغز ناشی از سردی یا رطوبت باشد، نوشیدن آب یا چیزهای رطوبت افزا باعث بدتر شدن وضعیت می‌شود و اگر ضعف مغز ناشی از حرارت و خشکی باشد چیزهای گرم وضعیت را بدتر خواهد کرد. غذاهای توصیه شده برای بهبود ضعف مغز: گوشت تیهو، دراج، جوجه مرغ و مانند این ها با نخود و زعفران و دار چین و میخک، نخودآب و کباب به همراه نان گندم یا چلو می‌باشد.

۳) ضعف قلب

علائم ضعف قلب شامل:

ضعف حرارت در کل بدن

ضعف و لینت نبض

حالی شبیه غشی و خفقان و رعشه بعد از نزدیکی

کم شدن میل جنسی

عدم لذت از نزدیکی

کم بودن نعوظ

گاهی انزال بدون نعوظ

ترس با کوچکترین عامل

سابقه موردی که سبب تحلیل روح و حرارت غریزی و ضعف قوت شود مانند بیماری‌های مزمن و یا گرسنگی مفرط و یا رنج و مشقت فراوان.

غذاهای توصیه شده برای بهبود ضعف قلب: شربت حماض (ترشک) و لیمو و سیب،گلاب، زیرباج ۴ وکباب از گوشت مرغ جوان و تیهو و دراج وگنجشک با ادویه مقوی و مفرحه.

۴) ضعف کبد

علائم ضعف کبد عبارتند از: کم شدن اشتها، کم خونی، ضعف هضم، ورم پلک و صورت، زردی یا سفیدی چهره، احساس درد و سنگینی در ناحیه کبد بعد از خوردن غذا، درد پهلوی راست و فساد خون، ارخا و سستی آلت بعد از دخول.
غذاهای توصیه شده: ماش، نخود، نخود اّب و گوش مرغ.

۵) ضعف معده

کم شدن اشتها، کم خونی، ضعف هضم، احساس تهوع، بیقراری، سکسکه، آروغ، اشتها به چیزهای ناخوشایند مانند گل و شوری و تندی، احساس اذیت و سنگینی در معده با هر نوع خوردنی و آشامیدنی از علائم ضعف معده می‌باشند.
غذاهای توصیه شده: گوشت مرغ و تیهو و دراج معطر شده با دارچین، هل، میخک، زیره و زعفران و نیز آبلیمو، آب انار و سماق.

۶) ضعف کلیه

علائم آن کوچک شدن کلیه، کم شدن ادرار، تواتر ادرار، ضعف بینایی، سردرد، ناتوانی در نزدیکی و نزول منی بدون شهوت می‌باشد.
غذاهای توصیه شده: شیر گوسفند و شتر که جهت رفع این مشکل چیزی به حد این دو نمی‌رسد، شیر برنج، کله پاچه، به، زعرور (زالزالک)، خرمای قسب، شیرینی ها مانند حلوای زردک، غذاهای قابض مانند سوپ انار (رمانیه) ، شربت آب سیب و آب به و گلابی و ریباس و لیمو، عدسی با آب سماق و آب غوره و آب انار، گوشت کبک و دراج و تیهو با آب سماق و آب غوره و آب انار و زرده تخم مرغ عسلی با سماق.

۷) کم بودن حدّت (حرارت لازم) و سکون منی

منی بسیار غلیظ و منجمد، دشواری در انزال و مصرف مخدرات مانند تریاک از علائم آن هستند.
غذاهای توصیه شده: حلوای کنجد و ارده، مربای زنجبیل، مربای شقاقل، مربای زردک ،زرده تخم مرغ عسلی با دارچین و کمی مصطکی، نخودآب با مغز قرطم، گوشت دراج وکبک وگنجشک به شکل کباب یا سرخ شده و غذاهای گرم.

۸) ترک نزدیکی به مدت طولانی

علائم آن ضعف در نعوظ و کم شدن میل جنسی می‌باشد.
غذاهای توصیه شده: شیر، شکر ، زرده تخم مرغ، ماهی تازه، قلیه ها، گردو، پیاز، شیر جوشانده گاو با قند یا عسل، پسته، حلوا در روغن، فندق، گوشت بزغاله و جوجه و کبک و سایر پرندگان، کله پاچه، حلیم، تخم، گنجشک، ماست با خرما و یا با پیاز تازه.

۹) کم بودن نفخ عروقی

از منظر طب ایرانی نفخ در عروق عامل ایجاد نعوظ است و تا نفخ عروقی وجود نداشته باشد نعوظ صورت نمی گیرد.
غذاهایی که دارای خاصیت تولید نفخ در عروق هستند، عبارتند از نخود، شلغم، جزر(زردک)، انگور، انجیر، شاهی، پسته کوهی، پسته، چلغوزه، خرما (با شیر)، ترب، نعناع، شنبلیله، کنگر، چغندر، ترنج، خشخاش، سیر پخته، چای، خلر، گنجشک (در مزاج مرطوب)، ماهی، گوشت بره، مرغابی، کبک، کبوتر، شیر تازه با کمی دارچین، باقلا و غذاهای غلیظ و نفاخ مانند نخود با پیاز و آب نخود.

۱۰) ضعف و یا فلج اعصاب آلت تناسلی

علائم آن عبارتند از منی بسیار و رقیق و سهل الخروج بدون نعوظ، سرعت انزال، آلت دارای حس و حرکت ضعیف بوده و روز به روز لاغر و ضعیف و باریک می گردد، آلت با تماس با آب سرد کشیده نشده و یا کم کشیده می شود، می تواند به دلیل ایستادن طولانی مدت در آب سرد و یا نشستن بر برف و یخ و یا استمناء به وجود آمده باشد.

غذای توصیه شده در این مورد آب نخود می‌باشد.

بررسی علائم مربوط به هر علت چه فایده ای به دنبال دارد؟

با بررسی علائم مربوط به هر علت می توان دریافت طبیبان طب سنتی ایران به انواع علل ضعف نیروی جنسی کاملا آشنا بوده و حتی به سلامت سایر اعضا نیز تاکید فراوان کرده اند.

بنابراین نه تنها توجه به عملکرد دستگاه تناسلی و مغز به عنوان سیستم هدایتی آن جهت رفع اختلال عملکرد جنسی لازم است، بلکه توجه به سایر اعضای رییسه یعنی قلب و کبد و نیز توجه به دستگاه گوارش به عنوان محلی برای هضم و جذب غذا که در واقع ماده اصلی تشکیل دهنده منی است و حتی توجه به کلیه ها به عنوان یکی از علل ایجاد شهوت، امری ضروری است.

از دیدگاه طب سنتی ایران در درمان تمام انواع علل ضعف نیروی جنسی تاکید شده که باید جمیع بدن، قلب، کبد، مغز و دستگاه تناسلی نیز تقویت شوند و تکمیل این فعل را موقوف بر صحت اعضا ی رییسه یعنی قلب، مغز و کبد و اعضای تناسلی و وفور منی دانسته اند.

استفاده از غذا یکی از ارکان درمان کاهش تولید منی بوده و قدما به استفاده از غذا برای رفع اختلالات جنسی تاکید بیشتری نسبت به استفاده از دارو دارند.

برای داشتن عملکرد جنسی مناسب باید نعوظ نیز صورت بگیرد و چیزی که ایجاد نعوظ می کند نفخ و ریحی است که داخل عروق آلت وجود دارد.

اهمیت توجه به مزاج ها و انواع سوء مزاج در درمان ضعف نیروی جنسی مردان

توجه به مزاجها و انواع سوءمزاج در طب سنتی ایران و نیز توجه به نفخ عروقی به عنوان عامل نعوظ و تاثیر سردی و حرارت روی این نفخ، چیزی است که آن را از طب کلاسیک متمایز می کند.

با این نگرش، نوع درمان و حتی غذاهایی که به افراد مختلف توصیه می شود کاملا مخالف و متضاد بوده و عقیده بر این است که اگر مزاج و یا سوءمزاج درست تشخیص داده نشوند و دارو و غذای متناسب با آن تجویز نشود، نه تنها نتیجه ای حاصل نمی شود بلکه نتیجه عکس نیز دیده می‌شود.

نکات مهم پایانی

۱- مطالبی که در نوشتار فوق از منابع طب ایرانی نقل گردید در حال حاضر بعنوان دیدگاه های حکمای طب ایرانی است که جهت تایید نهایی و کاربردی نمودن آنها نیاز به تحقیقات و کارآزمایی های لازم در علوم پزشکی می باشد که البته برخی از این مطالب خصوصا اثر بخشی برخی از توصیه های غذایی طب ایرانی در بهبود ضعف جنسی مردان در مطالعات تجربی اخیر اثبات شده است.

۲- یکی از دلایل کاهش یا ضعف میل و نیروی جنسی زنان و مردان که مستندات علمی فراوانی در مورد آنها وجود دارد، انواع فشارهای روحی روانی، استرس ها، اضطراب، افسردگی و… می باشد. در این خصوص هر گونه نتیجه مناسب گرفتن از درمان ها منوط به رفع عوامل احتمالی روحی روانی یا سازگاری با شرایط ایجاد کننده آنها می باشد. (دکتر مرتضی مجاهدی)

آشنایی با واژگان متن

۱- این واژه به معنای آش ساده یعنی بی چاشنی و ترشی است. ترکیبات اصلی آن گوشت و پیاز و نخود است. بنابراین این غذا یک سوپ ساده از گوشت با مقداری پیاز و نخود بدون سایر افزودنی ها، خصوصا ترشی جات است.

۲- تهیو و دراج پرندگان وحشی از تیره قرقاولیان و خانواده کبک ها می باشند. این پرندگان به اندازه کبک یا کوچکتر از آن هستند و در مناطق مختف با نام های گوناگون شناخته می شوند. نکته مهم در مورد مصرف گوشت این پرندگان این است که امروزه دسترسی به چنین گوشت هایی میسر نیست ولی بعنوان جایگزین می توان از مرغ و کبوتر بومی و یا بلدرچین و کبک پرورشی استفاده نمود.

۳- ریشه مزوره از تزویر به معنای فریب دادن است و در طب ایرانی به نوعی غذا تلقی می شود که پرکننده شکم باشد ولی خاصیت غذایی و کالری بالایی نداشته باشد. به صورت اختصاصی تر به سوپ رقیقی که با کمی برنج یا جو و مقداری سبزیجات بدون گوشت و روغن و حبوبات تهیه شده باشد مزوره گفته می شود. این سوپ جهت افراد چاق که نیاز هست که مواد زاید بدنشان را به تحلیل ببرند بعنوان یک غذای اصلی و جهت بیماران در دوره حاد بیماری بعنوان غذای موقت توصیه گردیده است.

۴- زیرباج نوعی سوپ یا آش است که مواد اصلی آن گوشت، کمی نخود، گشنیز و مختصر ادویه جات معطر مانند زیره می باشد. خصوصیت ویژه این سوپ افزودن سرکه و شکر به گونه ای است که ترشی آن غالب بوده تا طبع آن گرم نباشد. این سوپ عمدتا جهت تقویت افراد گرم مزاج توصیه می گردد.