بواسیر (هموروئید) در طب سنتی ایران

بواسیر یکی از بیماری‌های مزمن و دردناک است که معمولاً افرادی که به آن مبتلا می‌شوند از ابراز آن خودداری می‌کنند. با این حال، شناخت علل و علائم این بیماری می‌تواند به پیشگیری یا درمان به موقع آن کمک کند. در طب سنتی ایران، به این عارضه “هموروئید” گفته می‌شود.

تعریف بواسیر و علت‌های بروز آن

بواسیر یا هموروئید به گشاد شدن و واریسی شدن عروق انتهایی مقعد و ایجاد توده‌ای بر سر رگ‌های مقعد گفته می‌شود که باعث بیرون زدگی رگ‌ها می‌شود. به زبان ساده‌تر، بواسیر به متورم شدن رگ‌های اطراف مقعد اطلاق می‌شود که معمولاً به دلیل فشار زیاد در هنگام دفع مدفوع به وجود می‌آید. این بیماری یکی از شایع‌ترین مشکلات نشیمنگاهی است.

گاهی اوقات بواسیر با پسوندهایی چون بواسیر انف و یا بواسیر رحم نام برده می‌شود که اشاره به توده‌های گوشتی در بینی یا رحم دارد.

چرا دچار بواسیر می‌شویم؟ (از منظر طب نوین)

در طب نوین، علت اصلی بواسیر هنوز به طور کامل شناخته نشده است، اما بسیاری از متخصصان معتقدند که تخریب بافت‌های محافظت‌کننده بالشتک‌های هموروئید عامل شروع این بیماری است. بالشتک‌های هموروئید در زمان دفع مدفوع نقش حفاظتی دارند و به دفع آسان مدفوع کمک می‌کنند. همچنین در حالت استراحت، این بالشتک‌ها به بسته شدن ناحیه مقعد و کنترل دفع مدفوع کمک می‌کنند.

با این حال، اگر بافت فیبروموسکولار این نواحی دچار تخریب یا ضعف شود، ممکن است این بالشتک‌ها بیرون بزنند و علائم بواسیر نمایان شوند.

عوامل مستعد کننده بواسیر

در ادامه برخی از عواملی که می‌توانند باعث بروز بواسیر شوند به شرح زیر هستند:

• یبوست: زور زدن در هنگام دفع مدفوع و مدت زمان طولانی نشستن بر روی توالت از جمله عوامل اصلی ایجاد فشار بر مقعد است.
• اسهال: حرکات بیش از حد روده نیز می‌تواند منجر به تحریک و آسیب به عروق مقعدی شود.
• افزایش فشار داخل شکم: عواملی چون سرفه‌های مزمن یا بارداری می‌توانند فشار زیادی به مقعد وارد کنند.
• ژنتیک: برخی افراد به دلیل ارثی بودن ساختار بدن خود بیشتر در معرض بواسیر هستند.
• سن: افزایش سن می‌تواند باعث ضعیف شدن بافت‌های مقعد و در نتیجه بروز بواسیر شود.

درمان بواسیر با طب سنتی

طب سنتی ایران روش‌های مختلفی را برای درمان بواسیر پیشنهاد می‌دهد که به تسکین علائم و کاهش درد کمک می‌کند. از جمله این روش‌ها می‌توان به استفاده از گیاهان دارویی مانند مرزنجوش، گل ختمی، و اسفرزه اشاره کرد که خاصیت ضد التهابی و تسکین‌دهنده دارند. همچنین استفاده از آب گرم و حمام نشسته در این دوران برای آرامش و کاهش درد مفید است.

در طب سنتی، به تغذیه نیز توجه ویژه‌ای می‌شود. مصرف مواد غذایی که حاوی فیبر زیاد هستند، مانند سبزیجات، میوه‌ها، و غلات کامل، به درمان یبوست کمک می‌کند و به طور غیرمستقیم از بروز بواسیر جلوگیری می‌کند. مصرف آب زیاد نیز برای حفظ سلامت روده‌ها و جلوگیری از یبوست ضروری است.

تدابیر پیشگیرانه برای جلوگیری از بواسیر

برای جلوگیری از بواسیر، توصیه می‌شود که:

• از زور زدن زیاد در هنگام دفع مدفوع اجتناب کنید.
• مدت زمان طولانی بر روی توالت ننشینید.
• در طول روز تحرک داشته باشید و از نشستن طولانی‌مدت خودداری کنید.
• رژیم غذایی غنی از فیبر داشته باشید و مصرف میوه‌ها و سبزیجات را افزایش دهید.
• به موقع به پزشک مراجعه کرده و در صورت بروز علائم، اقدام به درمان کنید.

خرید محصولات گیاهی طبیعی و ارگانیک و درمانی

عوامل ایجاد کننده سودا

در طب سنتی، عواملی که موجب افزایش سودا در بدن و بروز بواسیر می‌شوند، عبارتند از:

1. غلبه حرارت:

مصرف مواد غذایی گرم و تند مزاج مانند خردل، سیر، فلفل و سایر مواد مشابه می‌تواند باعث افزایش حرارت و غلبه سودا در بدن شود.

2. کاهش سرعت حرکت خون در وریدها (سده):

این حالت ممکن است در اثر افزایش فشار شکمی، مانند نشستن طولانی‌مدت در توالت برای دفع مدفوع، رخ دهد. این امر موجب تجمع سودا در بدن و بروز بواسیر می‌شود.

3. مصرف غذاهای سودازا:

غذاهایی مانند عدس، کلم، بادمجان، گوشت‌های نمک سود و گوشت گاو که برای هضم آن‌ها نیاز به وقت بیشتری دارند، موجب تولید خون غلیظ می‌شوند و در نتیجه باعث بروز بواسیر می‌گردند. همچنین جویدن ناقص غذا نیز از دیگر عوامل موثر است.

سایر عوامل موثر در بروز بواسیر

عوامل داخلی:

• یبوست: یکی از شایع‌ترین عوامل بروز بواسیر است.
• افسردگی: اختلالات روانی می‌توانند به افزایش سودا و بروز بواسیر منجر شوند.
• خواب ناکافی: عدم استراحت کافی موجب اختلال در عملکرد بدن و افزایش سودا می‌شود.
• افزایش فشار داخل شکمی: عواملی مانند نشستن طولانی‌مدت یا حرکات ناگهانی می‌توانند فشار زیادی به ناحیه مقعد وارد کنند.
• سن بالای ۴۰ سال: با افزایش سن، احتمال بروز این عارضه بیشتر می‌شود.
• اختلال در عملکرد طحال و کبد: اختلالات در عملکرد این اندام‌ها می‌تواند به تولید بیش از حد سودا منجر شود.

عوامل خارجی:

• فصل پاییز و آب و هوای خشک: در این فصل، خشکی و کاهش رطوبت می‌تواند موجب خشکی بدن و بروز بواسیر شود.
• زایمان و بارداری: فشار زیاد بر بدن در دوران بارداری می‌تواند بواسیر را تشدید کند.
• مصرف بیش از حد مسهل‌ها: مصرف بیش از حد مسهل‌ها از جمله کرچک و صبر ممکن است باعث بروز بواسیر شود.

علائم بواسیر مقعدی

بواسیر معمولاً با علائم زیر همراه است:

• بیرون زدگی‌های گوشتی و برجسته در اطراف کانال مقعد
• خونریزی از مقعد پس از دفع مدفوع که گاهی بدون درد است
• خروج خون قبل از مدفوع یا بعد از آن به صورت غیر مختلط با مدفوع
• احساس درد و سنگینی و خارش در ناحیه مقعد
• خروج مدفوع اندک یا احساس دفع ناکامل مدفوع پس از هر بار اجابت مزاج
• ضعف قوت و کاهش اشتها
• سوءهضم
• احساس سنگینی و کوفتگی اندام‌ها پس از خواب
• سستی در حرکات
• سرگیجه و سیاهی رفتن سر
• ورم چهره و چشم
• رنگ صورت زرد متمایل به سبز یا تیره شدن رنگ پوست

کلیات درمان بواسیر در طب سنتی

در طب سنتی برای درمان بواسیر به استفاده از گیاهان دارویی، تغذیه مناسب و روش‌های طبیعی درمانی تاکید می‌شود. از جمله این روش‌ها می‌توان به استفاده از حمام نشسته، مکمل‌های غذایی حاوی فیبر، گیاهانی مانند مرزنجوش، اسفرزه، گل ختمی و استفاده از روغن‌های طبیعی اشاره کرد.

در کنار این موارد، حفظ رطوبت بدن، پرهیز از مصرف غذاهای گرم و تند و مراقبت از بهداشت ناحیه مقعد برای کاهش علائم و پیشگیری از بروز مجدد بواسیر ضروری است.

درمان‌های طب رایج

در طب رایج، بواسیر معمولاً با استفاده از داروهای ضد التهابی، مسکن‌ها، کرم‌های موضعی و در صورت لزوم، جراحی درمان می‌شود. درمان‌های جراحی شامل لیگاتور باندینگ، اسکلروتراپی و بواسیرکتومی می‌باشد.

با این حال، توجه به درمان‌های طب سنتی می‌تواند به کاهش علائم و درمان‌های غیرتهاجمی کمک کند.

درمان هموروئید در طب سنتی

در طب کلاسیک، درمان هموروئید به چهار مرحله کلی تقسیم می‌شود که به شرح زیر است:

1. مرحله اول درمان:
   • دریافت کافی مایعات و فیبر: برای بهبود حرکت روده‌ها و جلوگیری از یبوست، افزایش مصرف مایعات و فیبر از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
   • درمان یبوست و اصلاح اجابت مزاج: اصلاح عادات رفتاری و استفاده از مسهل‌ها برای تسهیل حرکت مدفوع ضروری است.
2. مرحله دوم درمان:
   • درمان دارویی: شامل مصرف داروهای فلبوتونیک (داروهایی که به تقویت دیواره‌های رگ‌ها کمک می‌کنند)، فلاونوئیدها (برای کاهش التهاب و تقویت عروق)، پمادهای موضعی برای تسکین درد و التهاب و همچنین آبزن (حمام‌های گرم برای تسکین علائم).
3. مرحله سوم درمان:
   • جراحی‌های سرپایی: از جمله روش‌هایی مانند باندینگ (یک روش مؤثر و رایج)، اسکلروتراپی و کواگولاسیون با اشعه مادون قرمز که در این مرحله برای درمان بواسیر کاربرد دارند.
4. مرحله چهارم درمان:
   • جراحی: در صورت عدم موفقیت روش‌های دیگر، جراحی برای برداشتن هموروئید و درمان قطعی انجام می‌شود.

کلیات درمان بواسیر در طب سنتی ایران

در طب سنتی ایران، پروتکل درمانی برای هموروئید شامل مجموعه‌ای از روش‌ها است که علاوه بر درمان علائم، بهبود سبک زندگی و درمان بیماری‌های زمینه‌ای نیز اهمیت دارند. این درمان‌ها شامل موارد زیر است:

• بهبود سبک زندگی: تغذیه مناسب، افزایش تحرک و رعایت بهداشت فردی.
• درمان بیماری‌های زمینه‌ای: شناسایی و درمان عوامل موثر در ایجاد بواسیر.
• داروهای موضعی و سیستمیک: استفاده از داروهای گیاهی برای تسکین و درمان.
• تسکین علائم: کاهش درد، خونریزی و التهاب.
• جراحی: در صورت لزوم، انجام جراحی برای درمان قطعی.

علاج بواسیر

در طب سنتی، بواسیر به دو نوع درمان تقسیم می‌شود:

• علاج تام (قطع بواسیر): این روش شامل درمان‌های شدیدتر مانند جراحی یا استفاده از داروهای خاص (داروهای موضعی که موجب تخریب بافت و پاکسازی یا درمان زخم‌ها می‌شوند) است.
• علاج غیرتام (درمان طبی): شامل درمان‌های طبیعی و دارویی به صورت موضعی یا سیستمیک برای کنترل علائم و جلوگیری از پیشرفت بیماری است.

ده قدم درمانی برای بیماری هموروئید (بواسیر) در طب سنتی

در طب سنتی ایران، برای درمان بواسیر ۱۰ گام درمانی پیشنهاد شده است که اکثر بیماران ممکن است نیازمند ترکیب چند روش درمانی باشند. این گام‌ها شامل موارد زیر است:

1. پاکسازی بدن از سودا: برای کاهش سودا و پاکسازی بدن از اخلاط اضافی، روش‌های مختلفی مانند حجامت (حجامت ناحیه لومبو ساکرال)، فصد (فصد ورید صافن کوچک یا بزرگ)، زالو درمانی و تجویز مسهلات مانند هلیله، بلیله، آمله، افتیمون و سایر داروهای گیاهی استفاده می‌شود.
2. داروهای ترکیبی برای رفع سودا:
   • نیر بسفایج و سرکه انگبین (ترکیب سرکه انگور و عسل) برای پاکسازی و تنظیم اخلاط.
   • ماءالجبن (آب پنیر) که به کاهش سودا کمک می‌کند.
   • اسطوخودوس و اطریفل صغیر و اطریفل مقلی نیز برای کاهش سودا و تسکین علائم بواسیر مفید هستند.
3. استفاده از داروهای ملین: برای نرم کردن مدفوع و پیشگیری از یبوست، داروهایی مانند مقل ملین تجویز می‌شود.

ادامه درمان هموروئید در طب سنتی ایران

در طب سنتی ایران، علاوه بر مراحل ذکر شده در درمان هموروئید، برخی تدابیر خاص برای پاکسازی ارگان‌ها، تسکین درد و درمان‌های جراحی نیز در نظر گرفته شده است. این مراحل به شرح زیر است:

۲) پاکسازی و تقویت کبد، طحال و دستگاه گوارش

این ارگان‌ها در تولید سودا نقش مهمی ایفا می‌کنند، لذا کنترل عملکرد آنها ضروری است. ابن سینا بر این باور است که اگر وضعیت گوارش بیمار بهبود یابد و درد، ورم و انتفاخ وجود نداشته باشد، درمان‌های بیشتر لازم نخواهد بود. در غیر این صورت، ممکن است بیمار به مشکلاتی مانند فیسچول یا شقاق دچار شود.

• گلقند و قرص مصطکی با تقویت معده می‌توانند در این بیماری مؤثر باشند.
• یبوست عامل تشدید بیماری است، بنابراین لازم است که بیمار لینت مزاج داشته باشد و از مشکلات گوارشی جلوگیری کند.

۳) تحلیل ماده بواسیر

این مرحله به تحلیل و کاهش حجم توده‌های هموروئیدی و جلوگیری از تشدید بیماری می‌پردازد.

۴) تدابیر کلی و غذایی شامل توصیه‌ها و پرهیزات

در این مرحله، بیمار باید از مصرف غذاهای سنگین و چرب پرهیز کند و تغذیه‌ای سبک و غنی از فیبر داشته باشد.

۵) تسکین درد

اگر هموروئید دردناک باشد، تسکین درد ضروری است. برخی داروهای موضعی مانند آبزن و مرهم برای تسکین درد تجویز می‌شوند.

داروهای گیاهی تسکین‌دهنده شامل:

• ختمی، کتیرا، پنیرک، تخم کتان، شنبلیله، بنفشه، افیون، مقل، بابونه، اکلیل الملک، زعفران، پیه اردک، مغز ساق گاو، کوهان شتر، زرده تخم مرغ، روغن گل سرخ، روغن هسته زردآلو، برگ کلم پخته به همراه موم و روغن گاو، پیاز پخته شده، روغن زرد و مرهم سفیداب کافوری.

۶) ایجاد خونریزی در هموروئید و تخلیه ترومبوز

ایجاد خونریزی در هموروئید و تخلیه ترومبوز از روش‌های درمانی است که می‌تواند برای کاهش التهاب و جلوگیری از آسیب‌های بیشتر مؤثر باشد.

داروهای مورد استفاده برای این منظور:

• کندر، گلنار، مازو، اقاقیا، مقل، هلیله، آمله، آبزن قابض (شامل عدس، پوست انار و مازو).

۷) بند آوردن خونریزی

برای جلوگیری از خونریزی، برخی داروها به اشکال مختلف مانند حقنه، ضماد و آبزن استفاده می‌شوند.

۸) حذف توده وریدی با منیپولاسیون دستی یا داروهای مجفف

ابن سینا تأکید کرده است که همه توده‌های هموروئیدی نباید برداشته شوند، بلکه در هر جلسه تنها یک بالشتک وریدی باید جدا شود و حداقل یکی از آن‌ها حفظ شود تا همچنان محلی برای دفع مواد زائد باقی بماند.

داروهای مجفف شامل:

• برگ آس، شکوفه بادمجان، ترکیب پوست انار و کندر، جفت بلوط و جوز السرو، مقل، کندر و حرمل، ریشه کبر، حنظل، ابهل، بلادر و شبّ.

۹) جراحی

در طب سنتی، جراحی که به آن “علاج بالحدید” گفته می‌شود، به عنوان آخرین راه‌حل در نظر گرفته می‌شود. جراحی برای برداشتن عروق هموروئیدی باعث می‌شود که خلط سودایی که در آن ناحیه تجمع یافته است، در بدن پخش شود و مشکلات دیگری ایجاد کند. بنابراین، طب سنتی تا حد امکان از جراحی خودداری کرده و تنها در مواقعی که درمان‌های دیگر جوابگو نباشند یا ضرورت پیدا کند، از جراحی استفاده می‌کند.

۱۰) ترمیم زخم

پس از انجام جراحی و برداشتن توده هموروئیدی، زخم باقی‌مانده باید ترمیم شود. در طب سنتی از مدملات برای ترمیم زخم‌ها استفاده می‌شود. این داروها به تسریع بهبودی و ترمیم پوست کمک می‌کنند.

خرید اینترنتی گیاهان دارویی 

توصیه‌های کلی برای بهبود و رفع بواسیر

برای درمان و پیشگیری از بواسیر، رعایت برخی اصول درمانی و تغییرات در سبک زندگی بسیار اهمیت دارد. در طب سنتی ایران، چندین توصیه مهم وجود دارد که می‌تواند به بهبود وضعیت بیمار کمک کند:

۱) پاکسازی بدن و دستگاه گوارش

• پاکسازی سودا: برای درمان بواسیر، بدن باید از سودا که از عوامل اصلی بروز این بیماری است، پاکسازی شود. این فرآیند نیازمند اصلاح وضعیت کبد، طحال و معده است و بهتر است زیر نظر یک متخصص طب سنتی انجام گیرد.
• استحمام منظم و ورزش ملایم (پیاده‌روی) در بهبود این بیماری تأثیرگذار است.

۲) اصلاح رژیم غذایی

• یبوست، که از عوامل تشدید بواسیر است، باید با خاکشیر، انجیر، آب انجیر و روغن زیتون برطرف شود.
• برای پیشگیری از شقاق، توصیه می‌شود که شب‌ها مقعد با روغن گل سرخ روغن‌مالی شود.
• در صورت خروج خون سیاه و غلیظ از مقعد، اگر بیمار احساس ضعف نداشته باشد، نباید جلوی خونریزی را گرفت، زیرا این خون به عنوان خون آلوده از بدن خارج می‌شود و به پاکسازی کمک می‌کند.

۳) دستورالعمل‌های غذایی

پرهیزات غذایی:

• از مصرف گوشت گاو، گاومیش، آهو، ماهی شور، تن ماهی کنسرو شده، سوسیس و کالباس پرهیز شود.
• شیر و پنیر خشک و کهنه باید از رژیم غذایی حذف گردد.
• سبزیجات تند و بادمجان، کلم، سیر و پیاز خام، و خردل نیز باید از رژیم غذایی کنار گذاشته شوند.
• ادویه‌های تند مانند فلفل و به طور کلی غذاهای غلیظ، سوزاننده خون، تند و مولد سودا باید اجتناب شوند.

توصیه‌های غذایی:

• مصرف غذاهای رطوبت‌بخش، مولد خون صالح، سریع الهضم و مغذی مانند:
  • شوربای گوشت بره یا شوربای گوشت مرغ.
  • تخم مرغ عسلی.
  • کوکوی تره یا خاگینه زرده تخم مرغ و آب تره.
  • اسفیدباج (ترکیب برنج، جعفری، گشنیز، تره و شنبلیله، بال و گردن مرغ و روغن زیتون).
  • نخوداب.
• استفاده از روغن‌های مناسب مثل روغن کنجد شیرین، گردو، نارگیل و بادام نیز توصیه می‌شود.

۴) مراقبت‌های بهداشتی و سبک زندگی

• رعایت سبک زندگی سالم و داشتن ورزش منظم و استحمام برای کاهش فشار به دستگاه گوارش و پیشگیری از بواسیر بسیار مفید است.
• همچنین، مدیریت استرس و دوری از کارهایی که باعث فشار به ناحیه مقعد می‌شوند (مانند نشستن‌های طولانی) به کاهش علائم کمک می‌کند.

با رعایت این توصیه‌ها و داشتن یک رژیم غذایی مناسب و متعادل، می‌توان به بهبود و پیشگیری از بواسیر کمک کرد.

برای دریافت نسخه گیاهی هموروئید (بواسیر)با شماره مستقیم آقای حکیم اسکندری 09122070671 تماس حاصل فرمائید.

تعیین وقت حضوری با حکیم دکتر محمد حامد اسکندری ، درمان بیماری ها در طب سنتی  32324045-026

جهت مشاوره درمان بیماری ها در طب سنتی با شماره مستقیم حکیم اسکندری 09122070671 تماس حاصل فرمایید
و یا در پیام رسان های واتس آپ و ایتا سوالات خود را مطرح نمایید

برای مطالعه بیشتر مقالات طب سنتی بر روی لینک زیر کلیک کنید

مقالات طب سنتی

خرید اینترنتی گلاب های اصل ، خالص ، سنتی و صادراتی 

خرید آنلاین گیاهان دارویی کوهی ( کم یاب و نایاب)

خرید آنلاین عرقیات گیاهی اصل

محصولات آرایشی و بهداشتی گیاهی (مزرعه سبز اسکندری)

فروشگاه اینترنتی مزرعه سبز اسکندری

خرید اینترنتی عطر و رایحه های  گیاهی و طبیعی 

خرید اینترنتی روغن های گیاهی و دانه ایی ، درمانی و ماساژ 

خرید اینترنتی ظروف سنتی (ظروف سفالی ، ظروف مسی ، ظروف سنگی)