آنتی اکسیدان های گیاهی در طب سنتی

آنتی اکسیدان چیست و منابع طبیعی و قوی آن کدام خوراکی‌ها هستند

هریک از ما به‌طور مداوم میزبان آنتی اکسیدان‌ ها و رادیکا‌ل‌های آزاد در بدن خود هستیم. برخی از آنتی‌ اکسیدان‌‌ها توسط خود بدن ساخته می‌شوند و بقیه‌ی موارد از طریق تغذیه و خوردن غذاهای حاویِ آنتی اکسیدان که به عنوان غذاهای ضد التهاب نیز شناخته می‌شوند، تأمین می‌شوند. در ادامه خواهید خواند که آنتی اکسیدن به طور کل چیست ، چرا مهم است و منابع غنی آنتی‌اکسیدان چه خوراکی‌هایی هستند

بدن ما بعد از انجام واکنش‌های سلولی، رادیکال‌های آزاد تولید می‌کند. برای مثال کبد رادیکال‌های آزاد را تولید و از آنها برای سم‌زدایی بدن استفاده می‌کند، درحالی‌که گلبول‌های سفید خون از رادیکال‌های آزاد برای مقابله و از بین بردن ویروس‌ها و باکتری‌ها و سلول‌های آسیب‌دیده استفاده می‌کنند. وقتی نوع خاصی از مولکول‌های حاوی اکسیژن می‌توانند آزادانه در بدن حرکت کنند، موجب ایجاد نوعی آسیبِ اکسیداتیو و در نتیجه تشکیل رادیکال‌های آزاد می‌شوند. اما وقتی در اثر تغذیه‌ی نامناسب یا قرار گرفتن در معرض سموم مختلف یا عوامل دیگر، سطح آنتی اکسیدان ها در بدن کمتر از رادیکال‌های آزاد شود، چه اتفاقی می‌افتد؟

پایین آمدن سطح آنتی اکسیدان ها در بدن منجر به پیری زودرس، سلول‌های آسیب‌دیده یا جهش‌یافته، نسج و بافتِ آسیب‌دیده، فعال شدن ژن‌های معیوب در DNA و افزایش فشار بر سیستم ایمنیِ بدن می‌شود.

سبک‌زندگی غربی با فست‌فودها، تکیه بر داروها و قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی و آلاینده‌های زیست محیطی، عاملی برای گسترش رادیکال‌های آزاد است. از آنجا که بسیاری از ما از سنین جوانی در معرض استرسِ اکسیداتیو هستیم، به سطح بیشتری از آنتی اکسیدان ها نیاز داریم که به معنای مصرف بیشتر غذاهای حاوی آنتی اکسیدان است

آنتی اکسیدان ها چه چیزهایی هستند؟

برای معرفی فواید آنتی اکسیدان ها باید ابتدا به تعریف آن بپردازیم، آنتی اکسیدان به هر ماده‌ای گفته می‌شود که بتواند فرآیند اکسیداسیون را مهار کند، مخصوصا موادی که برای جلوگیری از خراب شدن مواد غذایی ذخیره شده یا حذف عوامل بالقوه‌ی اکسیداسیون در بدن یک موجود زنده استفاده می‌شوند.

آنتی اکسیدان ها شامل مواد غذایی مختلفی هستند که حتما قبلا نام آنها را شنیده‌اید، مثلا کارتنوئیدها (carotenoids) مانند بتاکاروتن (beta-carotene)، لیکوپن (lycopene) و ویتامین C، این مواد نمونه‌ای از آنتی اکسیدان‌هایی هستند که فرآیند اکسیداسیون یا واکنش سلولی در برابر اکسیژن، پراکسید یا رادیکال‌های آزاد را مهار می‌کنند.

تحقیقات نشان می‌دهند که برای سلامتی و طول عمر، فواید مصرف برخی از آنتی اکسیدان های خوراکی مانند سبزیجات، چای‌ها و مکمل‌ها به شرح زیر است

کند شدن روند پیری در پوست، نسوج بدن، مفاصل، چشم‌ها، ‌قلب و مغز

داشتن پوستی سالم‌تر، جوان‌تر و درخشان‌تر

کاهش ریسک ابتلا به سرطان

افزایش سم‌زدایی در بدن

افزایش طول عمر

جلوگیری از بیماری‌های قلبی و سکته

کاهش مشکلات شناختی مانند زوال عقل

کاهش ریسک مشکلات چشمی مانند آب‌مروارید و بیماری ماکولا (macular degeneration) که موجب از بین رفتن شبکیه‌ی چشم می‌شود؛
همچنین آنتی اکسیدان ها برای جلوگیری از اکسیداسیون و فساد مواد غذایی به آنها افزوده می‌شوند.

چرا به آنتی اکسیدان ها نیاز داریم و آنها در بدن چه کاری انجام می‌دهند؟

مشکلات جسمانی که امروزه با آنها روبه‌رو هستیم مانند بیماری‌های قلبی، سرطان و زوال عقل به دلیل افزایش میزان آسیب اکسیداتیو و التهاب رخ می‌دهند. به عبارت ساده، اکسیداسیون یک واکنش شیمیایی است که موجب تولید رادیکال‌های آزاد و واکنش‌های شیمیایی زنجیره‌ای دیگر نیز می‌شود که مسئول آسیب‌های سلولی هستند.

استفاده از آنتی اکسیدان‌ها در رژیم غذایی برای مقابله با آسیب‌های ناشی از نور آبی یا اشعه‌ی خورشید، رژیم غذایی نامناسب، سیگار کشیدن یا استفاده از مواد مخدر، مصرف داروها، مسمومیت یا قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی،‌ استرس زیاد و سایر عوامل طبیعی که برای سلامتی خطرآفرین هستند، بسیار لازم و کمک‌کننده است. در فرایند مبارزه با آسیب‌های ناشی از رادیکال‌های آزاد، آنتی‌ کسیدان‌ها درحالی‌که با سلول‌های بدخیم یا سرطانی مقابله می‌کنند، از سلول‌های سالم نیز محافظت می‌نمایند.

ده ماده‌ی غذایی سرشار از آنتی اکسیدان

آنتی اکسیدان ها می‌توانند به سادگی به رژیم غذایی شما افزوده شوند.  برخی از غنی‌ترین مواد غذایی سرشار از آنتی اکسیدان ها بر اساس امتیازشان عبارتند از:

زالزالک

تمشک وحشی

شکلات تلخ

گردوی ایرانی

کنگر

تمشک

لوبیا

زغال‌اخته

شاتوت

گشنیز

سایر مواد غذایی دارای آنتی اکسیدان که در فهرست بالا ذکر نشده‌اند و منابع غنی از آنتی اکسیدان ها هستند و فواید بسیاری دارند شامل گوجه‌فرنگی، هویج، کدوحلوایی، سیب‌زمینی شیرین، انار، توت‌فرنگی، کلم، کلم‌بروکلی، انگور قرمز، کدو و ماهی سالمون وحشی هستند. سعی کنید روزانه حداقل سه تا چهار عدد از این خوراکی‌ها را در برنامه‌ی غذایی خود بگنجانید تا سالم‌تر بمانید.

۱۰ گیاه حاوی آنتی اکسیدان

در کنار غذاهای دارای آنتی اکسیدان، برخی گیاهان، ادویه‌جات و روغن‌های خاصی که از گیاهان خوراکی گرفته می‌شوند نیز در بالا بردن ترکیبات آنتی اکسیدانی در بدن کمک شایانی می‌کنند. در اینجا فهرست دیگری از گیاهانی را که می‌توانید برای بالا بردن ضریب ایمنی بدن خود در مقابل بیماری‌های مختلف از آنها در رژیم غذایی‌تان استفاده کنید، مشاهده خواهید کرد. بسیاری از این گیاهان و ادویه‌جات به شکل روغن خوراکی در دسترس هستند. به دنبال روغن‌های خالص با خاصیت درمانی بالا باشید زیرا سرشار از آنتی اکسیدان ها هستند.

میخک

دارچین

پونه‌‌ی کوهی

زردچوبه

کاکائو

زیره

جعفری (خشک)

ریحان

زنجبیل

آویشن

سایر گیاهان حاوی آنتی اکسیدان‌ عبارتند از سیر، فلفل‌هندی و چای سبز، سعی کنید روزانه دو تا سه عدد از این گیاهان یا چای‌های گیاهی را مصرف کنید.

فواید غذاهای حاوی آنتی اکسیدان برای سلامتی

١. کاهش اثرات پیری با کاهش آسیب‌های ناشی از رادیکال‌های آزاد

یکی از مهم‌ترین اثرات آنتی اکسیدان‌ها کنترل رادیکا‌ل‌های آزاد موجود در بدن است که برای بافت‌ها و سلول‌های بدن بسیار مضر هستند. رادیکال‌های آزاد عامل بسیاری از مشکلات جسمانی و سرطان‌ها و دیابت و پیری زودرس پوست و چشم هستند.

اما رادیکال‌های آزاد دقیقا چه کاری انجام می‌دهند و چرا برای بدن مضر هستند؟ بدن از آنتی اکسیدان ها برای جلوگیری از آسیب‌های ناشی از اکسیژن استفاده می‌کند. الکترون‌ها به صورت جفتی موجود هستند و رادیکال‌های آزاد در واقع الکترون‌هایی هستند که جفت خود را از دست داده‌اند، این سلاح آنهاست زیرا با هر چیزی که برخورد کنند واکنش نشان می‌دهند و با سلول‌ها ترکیب می‌شوند تا الکترون از دست‌رفته‌‌ی خود را بازیابی کنند. این باعث می‌شود سلول‌های ترکیب‌شده قادر به عملکرد صحیح نباشند و به جویندگان الکترون تبدیل شوند. این سلول‌ها زنجیره‌ای از واکنش‌ها را در بدن ایجاد می‌کنند و موجب افزایش رادیکال‌های آزاد می‌شوند. این رادیکال‌های آزاد موجب آسیب به ‌DNA، غشای سلولی و آنزیم‌ها می‌شوند.

٢. حفاظت از بینایی و چشم‌ها

‌آنتی اکسیدان هایی مانند ویتامین‌های ‌C و E و بتاکاروتن در جلوگیری از بیماری فساد ماکولای چشم یا پیری چشم و کاهش دید تأثیر مثبتی دارند. بسیاری از غذاهای مغذی و حاوی آنتی اکسیدان‌ دارای لوتئین و زیکستانتین (zeaxanthin) هستند که با نام ویتامین‌های چشم شناخته می‌شوند و در خوراکی‌های رنگ روشنی مانند میوه‌ها و سبزیجات دارای برگ‌های سبز و زرد و نارنجی یافت می‌شوند. این ‌آنتی اکسیدان ها می‌توانند به راحتی در قسمت‌های مختلف بدن مخصوصا در بخش‌های باریک‌تر چشم مانند ماکولا و لنز حرکت کنند. در واقع بیش از ۶۰۰ نوع مختلف از کارتنوئیدها در طبیعت وجود دارند اما تنها ۲۰ نوع از آنها می‌توانند وارد چشم شوند و از این ۲۰ نوع تنها لوتئین و زیکستانتین به مقدار زیادی در بخش ماکولار چشم وجود دارند که با افزایش سن از بین می‌روند. موادی مانند لوتئین و سایر کارتنوئیدها که برای حفاظت از بینایی لازم هستند در غذاهای حاوی آنتی اکسیدانی همچون اسفناج، کلم‌پیچ، توت‌ها، کلم‌بروکلی و زرده تخم‌مرغ یافت می‌شوند. تحقیقات نشان می‌دهد که منابع سرشار از لوتئین مانند اسفناج به حفاظت از چشم و بهبود قابلیت دید کمک می‌کنند. آنتی اکسیدان های فلانوئیدی در انواع توت‌‌ها مانند زغال‌اخته یا انگور وجود دارند (همچنین این مواد سرشار از آنتی اکسیدان رسورترول نیز هستند) که به کاهش روند پیری چشم کمک می‌کنند

٣. کاهش اثرات پیری پوست

شاید قابل مشاهده‌ترین رادیکال‌های آزادی که موجب تسریع روند پیری می‌شوند، در ظاهر و پوست بدن وجود داشته باشند. آنتی اکسیدان هایی مانند ویتامین C، بتا کاروتن و … با این آسیب‌ها مقابله می‌کنند. ویتامین‌های A و C موجب کاهش چروک‌ها و خشکی پوست می‌شوند، مخصوصا ویتامین C آنتی اکسیدانی قوی است که موجب کاهش آسیب‌های ناشی از آلودگی، استرس یا رژیم غذایی نامناسب می‌شود. کمبود ویتامین‌ A نیز موجب خشکی، پوسته‌پوسته شدن و ضخیم شدن بخش فولیکولی پوست می‌شود. درست همان‌گونه که رادیکال‌های آزاد با آسیب زدن به سلول‌های سطحی موجب کراتینه شدن پوست می‌شوند، غشای مخاطی دستگاه تنفسی، گوارشی و ادراری نیز می‌تواند بر اثر از بین رفتن بافت مخاطی سلول‌ها و در نتیجه ازدست دادن رطوبت و سختی بافت، از بین برود

۴. جلوگیری از سکته و بیماری‌های قلبی

آنتی اکسیدان ها علاوه بر جلوگیری از آسیب‌ بافت‌ها و سلول‌ها در اثر رادیکال‌های آزاد به جلوگیری از بیماری‌های قلبی و سکته نیز کمک می‌کنند. در این مرحله داده‌های تحقیقاتی نشان‌دهنده‌ی تأثیر تمامیِ آنتی اکسیدان ها در جلوگیری از بیماری‌های قلبی نیستند اما برخی از آنها مانند ویتامین C در جلوگیری از آن مؤثرند

طی پژوهشی به بررسی تأثیر ویتامین C در خون پرداخت و به این نتیجه رسید که این ویتامین تا 50 درصد خطر بروز سکته را کاهش می‌دهد. پژوهش‌های زیادی در مورد افرادی که رژیم غذایی سرشار از آنتی اکسیدان مانند سبزیجات تازه، گیاهان، ادویه‌جات و میوه‌ها دارند، انجام شده است، نتیجه‌ی این بررسی‌نشان داده است که تمامی آنها با کاهش ریسک ابتلا به بیماری‌های قلبی شانس بیشتری برای زندگی طولانی‌تر و سالم‌تر دارند.

خرید محصولات طبیعی دارویی و گیاهی

۵. کاهش ریسک ابتلا به سرطان

مصرف ویتامین‌های A ،C و سایر آنتی اکسیدان ها به دلیل قابلیت آنها در کنترل سلول‌های بدخیم و تخریب سلول‌های سرطانی می‌تواند در پیشگیری یا درمان انواع مختلف سرطان بسیار مفید باشد. رتینویک اسید (Retinoic acid) که ماده‌ی شیمیایی موجود در ویتامین A است، نقش مهمی در رشد سلولی و تفکیک سلو‌ل‌های سرطانی دارد. سرطان‌های ریه، پروستات، سینه، مثانه، تخمدان، دهان و پوست می‌توانند با کمک این ماده سرکوب شوند. پژوهش دیگری به جمع آوری منابع مختلفی پرداخت که در آن به بررسی نقش رتینویک اسید در مقابله با سرطان‌های ملانوم، کبد، ریه، سینه و پروستات اشاره شده بود. این شواهد نشان می‌دهند که مواد مفیدی مانند رتینویک اسید اگر به طور طبیعی و از طریق غذاها وارد بدن شوند بسیار امن‌تر و مفیدتر از مکمل‌های دارویی هستند.

۶. کمک به جلوگیری از بروز مشکلات شناختی مانند زوال عقل یا آلزایمر

استرس اکسیداتیو نقش مهمی در ایجاد بیماری‌های عصبی دارد، اما یک رژیم غذایی مناسب می‌تواند ریسک بروز این بیماری‌ها را کاهش دهد. مصرف غذاهای سرشار از آنتی اکسیدان مانند ویتامین C و E در طولانی‌مدت موجب کاهش ریسک ابتلا به آلزایمر و فراموشی می‌شود.

برای اینکه در آینده سالم‌تر باشید و رادیکال‌های آزاد کمتری در بدن‌تان داشته باشید از دستورات زیر پیروی کنید:

از مصرف آب‌های حاوی آلاینده‌های زیست‌محیطی اجتناب کنید

در معرض مواد شیمیاییِ لوازم خانگی و محصولات آرایشی قرار نگیرید

مصرف غذاهای آماده و فرآوری شده را کاهش بدهید

مصرف آفت‌کش‌ها را محدود کنید

مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها و غذاهای هورمونی را محدود کنید

از مصرف بیش از حد داروها اجتناب کنید

از استرس‌تان بکاهید

روزانه ورزش ورزش کنید

از روغن‌های طبیعی، و سرد فشرده‌شده استفاده کنید (حرارت، چربیِ موجود در روغن‌های تصفیه شده را اکسید می‌کند).

کلام آخر درباره آنتی اکسیدان ها و غذاهای سرشار از آن

آنتی اکسیدان مانع از اکسیداسیون در بدن می‌شود و همچنین از آسیب رساندن رادیکال‌های آزاد که ناشی از استرس است، جلوگیری می‌کند.

ما بیشتر آنتی اکسیدان مورد نیاز بدن‌مان را از غذاها به‌دست می‌آوریم که اثرات سبک‌ زندگی ناسالم مانند پیری زودرس، سلول‌های جهش‌یافته، بافت‌های آسیب‌دیده‌ی پوست و چشم و فعال‌سازی ژن‌های مضر و ایمنی پایین جسمانی را خنثی می‌سازد.

بعضی غذاهای حاوی آنتی اکسیدان ارزشمند مانند سبزیجات و مکمل‌ها عبارتند از سبزیجاتِ دارای برگ سبز، کنگر فرنگی، کاکائو، توت وحشی، چای سبز، دارچین، میخک، سبزیجات دریایی مانند کلپ، جلبک سبز-آبی، مکمل لوتئین یا کورستین و روغن‌هایی مانند روغن اسطوخودوس و کندر

تعیین وقت حضوری با حکیم دکتر محمد حامد اسکندری ، درمان بیماری ها در طب سنتی  32324045-026

جهت مشاوره درمان بیماری ها در طب سنتی با شماره مستقیم حکیم اسکندری 09122070671 تماس حاصل فرمایید
و یا در پیام رسان های واتس آپ و ایتا سوالات خود را مطرح نمایید

برای مطالعه بیشتر مقالات طب سنتی بر روی لینک زیر کلیک کنید

مقالات طب سنتی

خرید اینترنتی گلاب های اصل ، خالص ، سنتی و صادراتی 

خرید آنلاین گیاهان دارویی کوهی ( کم یاب و نایاب)

خرید آنلاین عرقیات گیاهی اصل

محصولات آرایشی و بهداشتی گیاهی (مزرعه سبز اسکندری)

فروشگاه اینترنتی مزرعه سبز اسکندری

خرید اینترنتی عطر و رایحه های  گیاهی و طبیعی 

خرید اینترنتی روغن های گیاهی و دانه ایی ، درمانی و ماساژ 

خرید اینترنتی ظروف سنتی (ظروف سفالی ، ظروف مسی ، ظروف سنگی)